Heelal wemelt waarschijnlijk van de ijzige exomanen (Astronieuws)

De vijf relatief grote ijsmanen van de reuzenplaneet Uranus (Miranda, Ariël, Umbriël, Oberon en Titania) zijn vermoedelijk tegelijk met Uranus ontstaan uit een roterende schijf van materiaal rond de zich vormende planeet. Dat concluderen Zwitserse onderzoekers op basis van gedetailleerde simulaties, uitgevoerd met een supercomputer. Eerder werd aangenomen dat planeten als Uranus (groter en zwaarder dan de aarde maar veel kleiner en lichter dan de reuzenplaneten Jupiter en Saturnus) te klein zouden zijn om door zo`n eigen `mini-zonnestelsel-in-wording` te worden omringd. Het manenstelsel van Uranus zou dan het resultaat kunnen zijn van een zeldzame catastrofale botsing in de ontstaansperiode van het zonnestelsel. De computersimulaties, gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters, kunnen de eigenschappen en de samenstelling van de Uranusmanen echter goed verklaren. Dat Neptunus (ongeveer even groot en zwaar als Uranus) géén ordelijk stelsel van relatief grote ijsmanen heeft, is volgens de onderzoekers te danken aan het feit dat deze planeet in een ver verleden de grote ijsdwerg Triton heeft `ingevangen` (overigens in een `retrograde` baan, tegen de rotatierichting van de planeet in). Daarbij zou een eerder gevormd manenstelsel van Neptunus volledig verstoord zijn geraakt, waarbij de manen in de planeet terecht kwamen of de ruimte in werden geslingerd. Als er rond Uranus-achtige planeten gemakkelijk een eigen manenstelsel ontstaat, betekent dat dat het aantal `exomanen` in het Melkwegstelsel gigantisch groot moet zijn. Daar zitten dan vermoedelijk ook veel potentieel bewoonbare manen bij die - net als de ijsmanen Europa bij Jupiter en Enceladus bij Saturnus - een oceaan van vloeibaar water herbergen onder hun bevroren oppervlak. (GS)