Kleinste Neptunus-maantje is mogelijk een brokstuk van grote buurmaan (Astronieuws)

Het laatst ontdekte maantje van de planeet Neptunus heeft eindelijk een naam. Het ongeveer 35 kilometer grote ijsachtige hemellichaampje is Hippocamp gedoopt. Een team van wetenschappers rond Mark Showalter, die het maantje in 2013 heeft ontdekt, heeft ook een nieuwe theorie over de herkomst ervan. Hippocamp zou een brokstuk zijn van de naburige, grotere maan Proteus (Nature, 21 februari). De omloopbanen van Hippocamp en Proteus liggen opvallend dicht bij elkaar: er zit maar 12.000 kilometer tussen. In een ver verleden moet hun onderlinge afstand zelfs nog kleiner zijn geweest, omdat de getijdeninteractie tussen Neptunus en Proteus ervoor zorgt dat deze maan zich geleidelijk van de planeet verwijdert. Het veel lichtere maantje Hippocamp blijft min of meer op zijn plek. Showalter en zijn collega’s denken nu dat Hippocamp bestaat uit materiaal dat is vrijgekomen bij een komeetinslag op Proteus. Op opnamen die ruimtesonde Voyager 2 in 1989 van Proteus heeft gemaakt is ook een grote inslagkrater te zien. Veel meer dan een vermoeden is het verband tussen deze krater en het ontstaan van Hippocamp echter niet. Wel zijn er aanwijzingen dat het manenstelsel van Neptunus miljarden jaren geleden flink door elkaar is geklutst. Dat is gebeurd toen de planeet zijn huidige grootste maan, Triton, heeft ingevangen. Daarvan wordt aangenomen dat het oorspronkelijk een object uit de Kuipergordel was. De plotselinge aanwezigheid van Triton was funest voor de oorspronkelijke manen van Neptunus. Die zijn waarschijnlijk allemaal uit elkaar getrokken. Het puin van deze manen zou later weer zijn samengeklonterd tot de huidige kleine manen van de planeet. (EE)