Inwendige van Jupiter en Saturnus nagebootst in laboratorium (Astronieuws)

Reuzenplaneten zoals Jupiter en Saturnus bestaan voor een belangrijk deel uit waterstof. In de atmosferen van zulke planeten is dat waterstof gasvormig, maar op geruime diepte is het onder invloed van de exreem hoge druk vloeibaar. In het inwendige van de planeten krijgt dat vloeibare waterstofgas zelfs metallische, elektrisch geleidende eigenschappen. Althans, dat voorspellen theoretische berekeingen - de extreme omstandigheden in het inwendige van een reuzenplaneet zijn nooit in een aards laboratorium nagebootst. Tot nu toe, zo melden Amerikaanse en Franse onderzoekers deze week in Science. Experimenten aan het Lawrence Livermore National Laboratory in Californië hebben deuterium (`zwaar waterstof`) bestudeerd onder extreem hoge druk maar bij relatief lage temperatuur (minder dan 1700 graden). Bij een druk van ca. 150 gigapascal (1,5 miljard atmosfeer) veranderde het vloeibare deuterium van transparant in ondoorzichting, en bij 200 gigapascal (2 miljard atmosfeer) kreeg het materiaal reflecterende eigenschappen - een aanwijzing dat de overgang naar de metallische fase was voltooid. De nieuwe experimenten zullen het naar verwachting mogelijk maken om gedetailleerdere modellen te ontwikkelen van de inwendige opbouw van reuzenplaneten. (GS)