Sterrenkundigen zien twee superzware zwarte gaten om elkaar heen draaien (Astronieuws)

Voor het eerst hebben sterrenkundigen twee superzware zwarte gaten in een ver sterrenstelsel echt om elkaar heen zien draaien. Uit de metingen, verricht met een uitgestrekt Amerikaans netwerk van radiotelescopen, blijkt dat de twee kosmische veelvraten één omloop voltooien in ca. 30.000 jaar, met een baansnelheid in de orde van 150 kilometer per seconde. In 1995 werd al ontdekt dat het sterrenstelsel 0402+379, op 750 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Perseus, twéé opvallende puntvormige bronnen van radiostraling in de kern heeft in plaats van één. Alles leek te wijzen op twee superzware zwarte gaten die in een baan om elkaar heen draaien. Vermoedelijk is het sterrenstelsel ontstaan uit de botsing en versmelting van twee kleinere stelsels, die elk een centraal zwart gat hadden. De twee zwarte gaten, met een gezamenlijke massa van 15 miljard maal de massa van de zon, zouden zich op een onderlinge afstand van ongeveer 24 lichtjaar bevinden. Door nieuwe radiometingen te vergelijken met oude waarnemingen, is nu een kleine positieverandering aan het licht gekomen. Met andere woorden: de baanbeweging van het dubbele superzware zwarte gat is daadwerkelijk gemeten. Toekomstige waarnemingen zullen nog veel meer informatie over dit bijzondere duo opleveren. De nieuwe resultaten zijn gepubliceerd in The Astrophysical Journal. Overigens verwachten de onderzoekers dat de twee superzware zwarte gaten naar elkaar toe spiraliseren, doordat het systeem energie verliest in de vorm van zwaartekrachtgolven. Over een paar miljoen jaar zullen ze met elkaar botsen, en blijft er één kolossaal zwart gat over. (GS)